HUYỀN THOẠI HỌC GẦN 30 NGÔN NGỮ TIẾT LỘ: CÁCH HỌC BẤT KỲ NGÔN NGỮ NÀO TỪ SỐ 0 Một ông cụ tóc bạc, nói chuyện bằng tiếng Nga – rồi tiếng Nhật, tiếng Trung, tiếng Bồ Đào Nha. Cái cách ông nói – không phải kiểu khoe khoang, mà như thể từng ngôn ngữ là một người bạn cũ ông đang được gặp lại sau nhiều năm xa cách. Steve Kaufmann Tuổi gần 80. Tự học gần 30 thứ tiếng. Không theo giáo trình chính thống. Và ý tưởng khiến mình “đứng hình” là khi ông nói: “I don’t study the language. I get used to it first.” (Tôi không học ngôn ngữ. Tôi làm quen với nó trước.) Mình đã dành cả buổi tối hôm đó để xem rất nhiều các video của ông. Và những gì ông chia sẻ đã thay đổi hoàn toàn cách mình tiếp cận ngôn ngữ. Dưới đây là 6 bước Steve Kaufmann áp dụng để học bất kỳ ngôn ngữ nào từ con số 0 – và cũng là cách bạn hoàn toàn có thể bắt đầu học tiếng anh lại, theo một hướng tự nhiên, dễ chịu hơn. ---------- 1. LÀM QUEN NGÔN NGỮ BẰNG SÁCH NHẬP MÔN CÓ AUDIO Steve không học ngữ pháp ngay: Thứ ông tìm đầu tiên là một cuốn sách dễ tiếp cận: có hội thoại ngắn, audio đi kèm và phần giải thích đơn giản. Dù là tiếng Ả Rập hay tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, ông luôn bắt đầu như vậy – như một người du lịch nước ngoài đang cố hiểu vài câu cơ bản trước khi ra khỏi sân bay. Cách bạn có thể áp dụng: Tìm một cuốn sách như Teach Yourself, Assimil hoặc Colloquial. HIỆN TẠI CHÚNG TA CÓ THỂ DÙNG AI MỚI RA MẮT CỦA GOOGLE LÀ LITTLE LANGUAGE LESSON ĐỂ HỌC: có hội thoại ngắn và audio. BẠN NÀO COMMENT: TMH (tức là Tôi Muốn Học) MÌNH SẼ NÓI CỤ THỂ Bắt đầu từ phần hội thoại, bật audio lên, nghe như một bản nhạc. Đừng cố hiểu hay ghi chú. Mục tiêu là “ngấm âm thanh” và làm quen với nhịp điệu ngôn ngữ. 2. KẾT HỢP NGHE + ĐỌC CÓ TRANSCRIPT – CÀNG SỚM CÀNG TỐT: Ngay sau giai đoạn làm quen, Steve chuyển sang nghe + đọc song song. Đây là bước ông cho rằng tạo ra “đột phá” lớn nhất. Nghe giúp bạn quen âm. Đọc giúp bạn nhận diện mặt chữ và cấu trúc. Kết hợp cả hai giúp não bạn xử lý sâu hơn. Cách bạn có thể áp dụng: Chọn một đoạn audio ngắn (30–60 giây) có transcript. Nghe trước một lần, không đọc. Sau đó đọc transcript. Rồi vừa đọc vừa nghe. Lặp lại đoạn đó mỗi ngày trong 2–3 ngày đến 1 tuần . Mỗi lần nghe lại, bạn sẽ nhận ra mình hiểu thêm chút nữa. 3. NGHE – LẶP – NGẤM VỚI CÁC ĐOẠN NGẮN ĐƠN GIẢN 3 tháng đầu, Steve không nhảy sang nội dung phức tạp. Ông tập trung hoàn toàn vào các đoạn hội thoại ngắn, đơn giản – và lặp đi lặp lại đến mức nhàm chán. Nhưng chính sự nhàm chán đó là “chìa khóa”. Vì não cần sự lặp lại để tạo kết nối bền vững. Cách bạn có thể áp dụng: Tìm 1–2 đoạn hội thoại ngắn (có script), nghe lặp lại 10–15 lần/ngày. Đọc theo, ghi chú một vài mẫu câu bạn thích. Mỗi tuần chọn 1 - 3 đoạn mới, và luôn ôn lại đoạn cũ trước khi nghe đoạn mới. 4. DÙNG NGÔN NGỮ CHO NHỮNG GÌ BẠN THÍCH Ngay khi đã hiểu được 30–40% nội dung cơ bản, Steve không tiếp tục học theo giáo trình. Ông chuyển sang các tài liệu thật: sách lịch sử, blog, tin tức, truyện tiểu thuyết đơn giản… Không phải vì chúng “phù hợp trình độ”, mà vì chúng gợi hứng thú với ông. Bạn không thể học một ngôn ngữ nếu bạn không muốn ở trong thế giới của nó. Cách bạn có thể áp dụng: Viết 1 danh sách chủ đề bạn yêu thích: ẩm thực, công nghệ, self-help, du lịch… Tìm podcast hoặc video tiếng nước ngoài nói về chủ đề đó (phụ đề càng tốt). Dùng chúng như một phần của thói quen mỗi ngày – thay vì cố gắng “học bài”. 5. TẬP NÓI – KHI BẠN THẤY MÌNH SẴN SÀNG Steve không vội nói. Ông tin rằng, khi bạn đã nghe – đọc đủ, bạn sẽ “tự nhiên muốn nói”. Và lúc đó, việc nói sẽ trở nên dễ hơn, tự nhiên hơn. Nói khi chưa sẵn sàng dễ tạo áp lực, khiến bạn sợ sai, rồi… mất động lực. Cách bạn có thể áp dụng: Bắt đầu từ việc nhắc lại những câu bạn nghe được (shadowing). Ghi âm lại và tự nghe giọng mình. Sau 2–3 tháng nghe – đọc, thử trò chuyện với người bản xứ qua app như iTalki, HelloTalk (5–10 phút thôi cũng đủ). 6. BIẾN NGÔN NGỮ THÀNH MỘT PHẦN CỦA CUỘC SỐNG NHẸ NHÀNG Steve không đặt KPI. Không đặt mục tiêu mỗi ngày học bao nhiêu từ mới. Thay vào đó, ông biến ngôn ngữ thành một phần trong thói quen sống: Nghe khi đi bộ. Đọc truyện khi uống cà phê. Nói chuyện mỗi tuần 1–2 lần. Cách bạn có thể áp dụng: Chọn 1 podcast ngắn và 1 bài đọc mỗi ngày – lặp lại trong 7 ngày. Dành 5 phút mỗi sáng để ôn lại cụm từ hay. Dành 30 phút đắm mình vào đọc những câu chuyện hấp dẫn. Tập nói trong gương 3 câu mỗi ngày – không cần hoàn hảo, chỉ cần duy trì. TÓM LẠI Bạn không cần thông minh. Bạn không cần học giỏi từ nhỏ. Bạn không cần "gồng mình" học ngôn ngữ như một cuộc thi. Bạn chỉ cần: Làm quen với âm thanh Nghe – đọc song song có lặp lại Bắt đầu với nội dung bạn yêu thích Tập nói khi sẵn sàng Duy trì nhẹ nhàng mỗi ngày Và rồi... bạn sẽ “ngấm” được ngôn ngữ lúc nào không hay. ------- Nếu bạn từng thất bại khi học ngoại ngữ. Hãy thử lại. Nhưng lần này, đừng học – hãy sống cùng ngôn ngữ đó. #HocTiengAnh #deeplife